Rubber Planters' Ways of Agriculture Develop into Sources of Renewable Energy: A Case Study of Taveepol Rubber Group in Namom District, Songkhla.
Abstract
บทความนี้เป็นการวิเคราะห์วิถีการทำเกษตรกรรมของชาวสวนยางพารา เพื่อนำไปสู่การพัฒนาเป็นแหล่งวัตถุดิบในการผลิตพลังงานทดแทนสำหรับใช้ในครัวเรือนและภาคเกษตรกรรม กรณีศึกษา กลุ่มเกษตรกรทวีผล จังหวัดสงขลา กระบวนการศึกษาใช้หลักการตรวจสอบ “ข้อมูลสามเส้า”เพื่อยืนยันความน่าเชื่อถือของข้อค้นพบ ประกอบด้วย (1) การศึกษาแนวคิดทฤษฎี ได้แก่ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและทฤษฎีเพอร์มาคัลเชอร์(The Theory of Permaculture) (2) การทบทวนวรรณกรรม ในส่วนของภาคชุมชนและสถานประกอบการที่ทำกิจกรรมทางการเกษตรตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง และมีการผลิตพลังงานทดแทนอย่างเป็นรูปธรรม โดยมีผลการวิจัยรองรับ (3) กรณีศึกษา ได้แก่ กลุ่มเกษตรกรทวีผล ซึ่งเป็นกลุ่มเกษตรกรชาวสวนยางขนาดเล็ก ในจังหวัดสงขลา มีภารกิจหลักในการซื้อ-ขายน้ำยางสดและภารกิจรองในการทำเกษตรกรรม ได้ประยุกต์ใช้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นแนวทาง ผลการวิเคราะห์ พบว่า การเกิดพลังงานทดแทนในวิถีชาวสวนยางมี 4 ลักษณะ คือ (1) กิจกรรมที่ก่อเกิดเป็นแหล่งพลังงานทดแทนโดยตรง (2) กิจกรรมที่สามารถพัฒนาให้เป็นแหล่งพลังงานทดแทน (3) กิจกรรมที่ต้องสร้างขึ้นเพื่อพัฒนาเป็นแหล่งพลังงานทดแทน (4) กิจกรรมที่ควรปรับปรุงเนื่องจากไม่เกิดเป็นแหล่งพลังงานทดแทนและสูญเสียพลังงานไป สามารถสรุปได้ว่า นอกจากการปรับเปลี่ยนรูปแบบกิจกรรมและพฤติกรรมแล้ว ควรพิจารณาปรับเปลี่ยนสิ่งแวดล้อมในเรือกสวนไร่นาให้นำไปสู่การเป็นแหล่งวัตถุดิบเพื่อผลิตพลังงานทดแทนอย่างมีประสิทธิภาพ